Kasa Hesabı Nedir?
Bu yazımızda, muhasebenin en önemli varlık kalemlerinden olan kasa hesabı ile ilgili bilinmesi gereken tüm bilgileri kaleme aldık. Keyifli okumalar dileriz..
Kasa hesabı; bir işletmenin bilançosundaki aktif karakterli olarak bulunan, bilançonun dönen varlıklar grubunda “100” hesap kodu ile işlem gören ve işletmenin sahip olduğu hem ulusal hem de yabancı paraların Türk Lirası karşılığında izlendiği hesaptır.
Tek düzen muhasebe uygulamaları kapsamında, aktif karakterli hesaplarda artış söz konusu olduğu zaman hesabın borç kısmına, aksi durumda ise yani hesaplarda azalış olduğunda ise kasa hesabının alacak kısmına kaydedilir. Kasa hesabı içerisinde hiçbir zaman alacak hesabı oluşturulmaz. Aynı şekilde üçüncü bir kimseden alınan herhangi bir çekin girişi de yine bu hesap içerisine kaydedilmez.
Kasa Hesabının İşlenmesi
Kasa hesabı içerisindeki artışlar borç hareketlerinden oluşurken, bu hesap içerisindeki azalışlar alacak hareketlerinden oluşur. Genellikle bu hesapların karışmaması için “ T Cetveli” adı verilen bir şekil çizilir. Çizilen bu büyük T harfinin sol kısmına borçlar, sağ kısmına ise alacaklar yazılarak kayıtlar tutulabilir.
Hazırlanan “T Cetveli” ile birlikte aslında kasa hesabının içindeki hareketlerin analizi yapılabilir. Bunun için ise;
- T cetvelinin sol kısmında yer alan hareketler ile ilgili bir işlem yapıldığında, bu hareketler kasa için artışı ifade eder ve bu hareketler muhasebe kaydı esnasında “ Tahsil Fişi” olarak işlem görür. Bu aşamada yapılan işlemler kasa hesabına borç, diğer hesaplar için ise alacak olarak kaydedilir.
- T cetvelinin sağ tarafındaki hareketler ise kasadaki nakit akışının azaldığını gösterir. Kasadan nakit ödeme yapılacağını ifade eden bu işlem, kayıtlara “ Tediye Fişi” olarak geçer. Aynı şekilde bu işlemlerle yevmiye fişinde kasa hesabı alacak, işlem gören diğer hesaplar ise borç olarak kaydedilmelidir.
Kasa Hesabı Yıl Sonu İşlemleri
Tüm çalışma takvimi boyunca yapılan bu işlemler, yıl sonunda Vergi Usul Kanunu (VUK) gereğince envanter ve değerleme işlemlerine tabii tutulur. Gelin bu işlemlerin ne olduğuna birlikte bakalım.
Envanter işlemi; bir şirketin belirlenen bir tarih aralığındaki tüm borçların, alacakların ve toplam varlıkların sayılarak tespit edilmesidir. Kasadaki mevcut varlıklar, bilanço için önemli bir varlık kalemidir. Aynı zamanda kasa hesabı, bilanço içinde 1- Dönen Varlıklar grubunda yer alır. Envanter işlemi, yani sayım işlemi ise dilenilen periyotlarda yapılabilir.
Belirlenen periyotlarda yapılan sayımlarda, kasadaki fiziki varlıklar ile kasanın borç bakiyesi karşılaştırılır. Sayımın ardından kasadaki fiziki varlık tutarı ile kasa hesabı arasındaki fark negatif ise, yani elde edilen sonuç, kasadaki fiziki varlıktan daha az ise bu işlemin kaydı 197- Sayım ve Tesellim Fazlalıkları olarak yapılır. Tersi işlemde ise yani sayım sonucunda elde edilen fark pozitif yönde ise 397- Sayım ve Tesellim Fazlalıkları olarak kayıtlara işlenir.
Bir şirketin kasasında hem TL hem de farklı para birimlerinin nakit girişi olabilir. Bu kapsamda, şirket kasası içerisine döviz cinsinden bir para girişi yapıldığında, bu para 100 Kasa hesabı içerisine kaydedilir. Yine bu paranın takibi isteğe bağlı olarak 900 Nazım Hesap içerisinde de yapılabilir. Bu noktada yapılan değerleme işlemi ise; bilanço gününde açıklanan güncel döviz kuru ile nazım hesaplar içerisindeki döviz cinsinin ve miktarının çarpılması ile elde edilen değerin muhasebe kayıtlarında yer almasına verilen isimdir. Yapılan değerleme işlemi sonunda elde edilen kur farkı eğer negatif ise 656- Kambiyo Zararları, pozitif ise de 646- Kambiyo Kârları hesabı içerisinde kaydedilir.
Kasa hesabının takip edilmesinde tüm bu işlemlerin yapılması hem zaman kaybına hem de oluşabilecek hatalara yol açabilir. Tüm bu sorunların önüne geçebilmek için ise kaliteli bir ön muhasebe programı kullanmak oldukça pratik ve etkili bir çözümdür. Hesapcini online ön muhasebe programı ile kasa hesabı gibi birbirinden farklı ön muhasebe işlemini hızlı ve güvenli bir şekilde yapabilirsiniz.
