Gider Pusulası Nedir? Neden Önemlidir?
İşletmeniz adına aldığınız her bir hizmet ya da ürün karşılığında tarafınıza bir fatura kesilir ve siz bu faturayı işletmeniz adına bir gider olarak muhasebe kayıtlarına işlersiniz. Peki, ürün ya da hizmet satın aldığınızda kişinin vergi mükellefi olmaması ve dolayısıyla size bir fatura ya da fiş kesememesi durumunda ne yapmanız gerekir? Gelin bu sorunun cevabına ve gider pusulası hakkında bilmeniz gereken her şeye birlikte bakalım..
Bir kişi, eğer vergi mükellefi değilse yaptığı herhangi bir satış sonrasında fiş, makbuz ya da fatura kesemez. Böyle durumlarda ise vergi mükellefi olmayan kişiler için gider pusulası hazırlanır. Gider pusulası nedir? Sorusuna yanıt vermeden önce, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 9. maddesinde açıklanan vergiden muaf olabilecek kişileri bir inceleyelim.
- Hayvan ya da bir hayvan arabası aracılığı ile nakliye yapan kişiler
- Motorlu nakil taşıtı kullanmamak koşulu ile gezici olarak ya da bir iş yeri açmaksızın perakende ticaret ile uğraşan kişiler
- Bir iş yeri açmadan faaliyet gösteren hallaçlar, kalaycılar, ayakkabı tamircileri, hamallar, ayakkabı boyacıları ve bu gibi küçük sanat erbabı kişiler
- Köy içerisinde farklı sanatlarla uğraşan kişiler
- Evde örgü, nakış, dantel ve yiyecek gibi ürünleri üretip satan kişiler
- Bir iş yeri açmadan hurdacılık yapan kişiler
- Oyacılar, oltu ve lületaşı işçileri, semerciler ve yazmacılar gibi unutulmaya yüz tutmuş meslekleri yapan kişiler
- Totalde 50 rüsum tonilato kadar nehir, göl, deniz ve su geçitlerinde nakil araçları işleten kişiler
Gelir Vergisi Kanunu tarafından belirlenen ve yukarıda bahsi geçen meslekleri gerçekleştiren kişilerin verdiği hizmet ya da sattığı ürün karşılığında sizin adınıza herhangi bir fiş, fatura ya da makbuz kesmesi yasaktır. Gider pusulası ise, satın aldığınız bir ürün ya da hizmet karşılığında yapmış olduğunuz ödemenin muhasebe kayıtlanarak işlenerek yasallaşmasını sağlayan ticari bir belgedir. Satıcı adına düzenlediğiniz gider pusulasıyla birlikte yapılan ödemenin işletme adına bir gider olarak kaydedilmesi sağlanmaktadır.
Gider Pusulası Nasıl Hazırlanır?
Gider pusulası, resmi faturalar ile aynı niteliklere sahip olmasına karşın düzenlenmesinde birtakım farklılıklar gösterir. Fatura düzenlerken alınan mal ya da hizmet karşılığında ödemenin yapılmasının ardından, satıcı tarafından fatura oluşturulur. Gider pusulasında ise bu durum oldukça farklıdır. Satıcı yerine bu belgenin hazırlanmasını temel alan gider pusulası düzenlerken, hem satıcı hem de kendi işletmeniz için bir belge hazırlamanız gerekmektedir. Gelin bu belgeyi hazırlarken nelere dikkat edilmesi gerektiğine birlikte bakalım.
- Gider pusulası hem satıcıda hem de belgeyi düzenleyen işletmede olacak şekilde iki belge hâlinde hazırlanmalıdır.
- Gider pusulasının içerisinde alınan hizmet ya da ürünün cinsi, ürün ise adedi, fiyat bilgisi, toplam tutarı, net tutar ile tevkif edilen vergi oranı, alıcı ile satıcının adı-soyadı bilgileri, adresleri, vergi dairesi bilgisi ve hesap numaraları, müteselsil sıra numarası ve seri numarası ile belgenin düzenlendiği tarih yer almalıdır.
- Eksik ya da yanlış bilgi içeren ve iki tane olacak şekilde düzenlenmeyen gider pusulası geçersiz sayılmaktadır.
- Hazırlanan gider pusulasının satıcı tarafından da imzalanması gerekir.
- Gider pusulasının aslı satıcıda kalırken, kopyası düzenleyen işletmede kalır.
- Hazırlanan belgenin vergi mükellefi tarafından notere tasdik ettirilmesi gerekmektedir.
