Ba/Bs Formları Neden Bu Kadar Önemli?
Ba/Bs formları; vergi kaçakçılığı, kayıt dışı ekonomik hareketlilikler ve bu gibi yasal olmayan her türlü mali işlemin önüne geçilmesini sağlar. Peki, Ba/Bs bildirimleri vergi güvenlik önlemleri açısından gerçekten önemli mi? Bu sorunun cevabı ve bu konu hakkında çok daha fazlasını sizler için paylaştık. Keyifli okumalar dileriz...
Ba/Bs Formu Nedir?
Ba/Bs formları, alıcı ve satıcılar tarafından gerçekleştirilen alım satım işlemlerinin karşılaştırılmasını ve böylelikle bu işlemlere yönelik çapraz kontrollerin yapılmasını sağlar. Alıcı ve satıcı arasında düzenlenen bu formlarda, bir tarafa ait olan BS formu aynı zamanda diğer tarafın BA formu olmaktadır. Bu sebeple de yapılan karşılaştırmalar bu formlar üzerinden kolay bir şekilde gerçekleştirilir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na ait 148, 149 ve 257. Maddeleri tarafından Maliye Bakanlığı’na verilen yetkiye göre, 2005 yılında 350 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile bilanço esasına göre, defter tutan mükelleflerin belirli bir sınırı aşan mal ve hizmet almaları “Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu ( Form BA), mal ve hizmet satışlarına ise “Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu ( Form BS) ile bildirme zorunluluğu getirilmiştir.
Yukarıda bahsi geçen bilanço esasına göre, defter tutan mükelleflerin düzenlediği KDV hariç fatura bedellerinin 5000 TL ve daha üzerinde olması durumunda bu formları düzenlemeleri gerekmektedir. Ba/Bs formlarının, vergi beyannamesi ile karıştırılmaması gerekir. Çünkü bu formların beyanı sonrasında herhangi bir ödeme yapılmamaktadır. Ba/Bs formları, vergi dairesine yapılan bir tür bildiridir.
Kimler Ba/ Bs Mükellefidir? Kimler Mükellef Değildir?
- Türkiye sınırları içerisinde faaliyet gösteren gelir vergisi mükellefleri ve kurumlar vergisi mükellefi olan herkesin bu formları beyan etmesi gerekmektedir.
- Daha öncesinde yalnızca işletme defteri tutan fakat daha sonra bilanço defteri tutmaya başlayan kurumlar, bilanço defteri tutmaya başladığı aydan itibaren mükellef sayılmaktadır.
- Serbest bölgede faaliyetlerini sürdüren firmalar, Ba/Bs beyanı yapmakla yükümlüdür.
- Kolektif şirketler ve adi ortaklı firmalar da Ba/Bs mükellefidir.
Ba/Bs mükellefi olmayanlar ise şu şekildedir;
- Daha önce bilanço esasına göre defter tutan fakat daha sonra yalnızca işletme defteri tutan kurumlar, bilanço defteri tutmayı bıraktığı aydan itibaren mükellef değildir.
- Kurumlar vergisinden muaf olan işletmeler, muaf oldukları süre boyunca Ba/Bs mükellefi değildir.
- Serbest kazanç defteri tutan işletmeler ve noterler de mükellef değildir.
Ba/Bs Bildirimleri Ne Zaman Yapılmalıdır?
Ön muhasebe işlemlerinde önemli bir yere sahip olan Ba/Bs formu aylık olarak düzenlenmekte olup, ilgili ayı takip eden bir sonraki ayın son gününde vergi dairesine bildirilmelidir. Örneğin, Ocak ayına ait bir formun, Şubat ayının son günü saat 24:00’a kadar ilgili vergi dairesine bildirilmesi gerekir. Her iki formun da ayrı ayrı olarak beyan edilmesi gerekmektedir.
Günümüzde artık çok sayıda firma tarafından e-fatura, e-arşiv ve e-beyanname gibi hizmetler kullanılmaktadır. E-beyanname kullanan mükelleflerin, Ba/Bs bildirimlerini elektronik ortamda yapmaları gerekir. Kâğıt ortamında düzenleme yapan mükellefler elektronik ortamda, aynı şekilde elektronik ortamda düzenleme yapan mükelleflerin de kâğıt ortamında beyanname yapması kabul edilmemektedir.
Ba/Bs Formunda Ceza Uygulaması Nasıldır?
İlgili formlarında zamanında ve doğru bir şekilde bildirilmemesi durumlarında birtakım cezalar uygulanır. Vergi Usul Kanunu’na göre uygulanan bu cezalarda Ba/Bs formları tek form olacak şekilde değerlendirilir ve mükellefler hakkında tek özel usulsüzlük cezası uygulanır. 2018 yılında eksik, hatalı ya da süre içerisinde gönderilmeyen Ba/Bs formları için mükelleflere tek özel usulsüzlük cezasına karşılık gelen 1.600 TL para cezası kesilmektedir.
Elektronik ortamda gerçekleştirilen beyannamelerde herhangi bir hata olması durumunda, yeniden göndermek şartı ile düzeltme yapılabilir. Bunun için verilen düzeltme süresi 10 gündür. Bu süreyi takip eden ilk 15 gün içerisinde yapılan beyannameler için tek özel usulsüzlük cezasının 5’te 1’i kadar para cezası kesilir.