Perakende Sektöründe Dijital Dönüşüm Nasıl Olacak?
Big data, dijital dönüşüm, yapay zekâ ve bulut bilişim gibi yeni kavramların gelmesi ile birlikte perakende sektörü kapsamında hizmet veren tüm irili ufaklı firmalarda da köklü değişiklikler yaşanmaya başladı. Biz de bu sektörde hizmet veren firmalar ile dijital dönüşüm arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkinin geleceğini merak ettik ve sizler için araştırdık. Keyifli okumalar dileriz..
İnternet kullanımının, günlük hayatta su içmek ya da yemek yemek kadar büyük bir gereksinim hâlini aldığını hepimiz biliyor ve yaşıyoruz. Günlük hayat başta olmak üzere aslında iş hayatı, devletlerarası siyasi-ekonomik ilişkilerde, tıp dünyasında, askeriyede ve aklınıza gelebilecek hemen her alanda yine başrolde artık internet ve internet araçları var. Global bir yayılma gösteren internet kullanımı ile birlikte hayatımızın her alanında bir dijital dönüşüm başladı. Peki nedir bu “Dijital Dönüşüm” derseniz, hemen açıklayalım. Perakende sektörü içerisinde yaşanan dijital dönüşümü; internet kullanımı sayesinde iş süreç ve bilgisinin hem zamandan hem de paradan tasarruf edebilmek amacı ile dijital ortama taşınması olarak açıklayabiliriz.
Perakende sektörü, talep görebilmek için dijital dönüşüme talep göstermeli.
Amazon, 1995 senesinde yalnızca online kitap satışı yapmak için kurulan bir web siteydi. Bu web sitesi, o zamanların şartlarına göre insanlar için fazla hayalî ve kısa sürede sonlanacak bir girişim olarak görülüyordu. Fakat kullanıcılar, zaman içerisinde aslında internetten alışveriş yapmanın büyük bir rahatlık olduğunun farkına varmaya ve alışveriş alışkanlıklarını hızla değiştirmeye başladı. Kişilerin online alışverişin bu rahatlıktan sonra derece memnun olması, özellikle perakende sektöründe hizmet veren hemen her firmayı da harekete geçirmeyi başladı. Perakende sektörü içerisinde başlayan bu dijital revizyona ayak uyduran firmalar çok daha başarılı olmaya ve talep görmeye başlarken, çağın gerisinde kalan tüm firmalar zamanla unutulmaya başlandı. Nokia, Kodak ve bu gibi dev markalar, teknolojiye ayak uydurmayıp zaman içerisinde popülaritesini kaybedip artık tercih edilmeyen markalar arasında yer almaya başladı.
Firmalar için ve özellikle perakende sektöründeki firmalar için dijital dönüşüm aslında e-ticarete adım atmaktır. Bir kişi, eski zamanlarda satın aldığı bir ürün veya hizmet hakkındaki görüşlerini yalnızca çevresine, eşine ya da dostuna anlatmak ile sınırlıydı. Fakat günümüz koşullarında teknolojinin bu denli yaygınlaşması ve globalleşmesi ile birlikte bir ürün/hizmet hakkındaki görüşleri, dünyanın öbür ucundaki bir insan ile paylaşabilmek mümkün bir hâle geldi. İşte tam da bu durum, perakende sektörü kapsamında hizmet veren firmaların, müşterilerinin beklenti, istek ve görüşlerini artık çok daha dikkatli bir şekilde incelemesi ve muhakkak çalışmalarını bu doğrultuda planlaması çok daha önemlidir.
Büyük ölçekli yani mega perakendeciler olarak adlandırılan firmaların, e-ticaret hayatında başarılı olabilmeleri için Omni-Channel stratejilerini kullanmaları önerilmektedir.
Omni-Channel stratejilerini ise en yalın ifade ile aşağıdaki gibi açıklayabiliriz;
- Ürün ve Fiyatlandırma
- Dijital Pazarlama
- Dijital Satış
- Satış Sonrası Hizmet
KOBİ’ler, e-ticaret konusunda yeterli cesareti gösteremiyor.
Yukarıda sayılan bu stratejiler, daha çok büyük ölçekli perakende firmaları için geçerli olsa da, küçük ve orta ölçekli firmalar tarafından da kullanılması mümkündür. Fakat küçük ve orta ölçekli işletmeler, Türkiye perakende sektörünün %99’unu oluşturmasına karşın hâlâ e-ticarete atılma konusunda tereddütler ve sıkıntılar yaşamaya devam ediyor. Nitelikli personel istihdamı, e-ticaret hakkında yeterli bilgiye sahip olmama ve maddi destek bulamama gibi problemler, KOBİ’lerin e-ticaret hayatında var olmasını ve dijital sürece ayak uydurabilmesini önemli ölçüde engellemektedir.
Peki, bu süreç hep böyle mi devam edecek? E-ticaret hayatında küçük ve orta ölçekli işletmelere yer yok mu? Tabi ki bu süreç böyle devam etmeyecek/etmiyor ve e-ticaret tüm firmaların payını alabileceği büyük bir pasta. Yukarıda saydığımız sıkıntıları yaşayan firmalar için günümüzde artık çok çeşitli imkânlar ve izlenmesi önerilen yollar söz konusu. Düzenlenen mentörlük, dijital okuryazarlık eğitimi ve melek yatırımcılar ile tanışma imkânı sunan etkinlikler sayesinde perakende sektörü kapsamında hizmet veren firmaların da artık e-ticaret hayatında başarılı olması beklenmektedir.
Özetle, perakende sektöründe hizmet veren, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin geleceği bugünden başlıyor diyebiliriz. 2016 yılında TOBB tarafından kurulan ve hizmet vermeye başlayan E-Ticaret Sektör Meclisi, tüm firmaların e-ticaret konusunda daha bilinçli olması ve faaliyetlerine bu yönde devam edebilmesi için oldukça önemli bir avantajdır. Bu kapsamda hem devletler tarafından verilen destekler, eğitimler hem de firmaların kendi içindeki dijital dönüşüm hareketleri ile birlikte çağa ayak uydurmaları düşünüldüğü kadar zor değildir.
